श्रावण कृष्ण चतुर्दशीको दिन नेवाः समाजमा गथांमुगः चःर्‍हे पर्व मनाउने गरिन्छ । गथांमुगःलाइ घण्टाकर्ण पनि भन्ने गरीन्छ, जुन सहि होइन । किनभने घण्टाकर्ण भन्ने राक्षसको बेग्लै कथा छ । गथांमुगः अन्तै कतैको देवता नमान्ने नास्तिक हो । सायद उ भारत, काशीको...

बनेपामा परापूर्बकालदेखि चलिआएको चण्डेश्वरीको जात्रा चण्डी पूर्णिमाको दिन अर्थात बैसाख शुक्ल पुर्णिमा र त्यसको भोलिपल्ट प्रतिपदाको दिन भब्यताका साथ मनाइ आएको हेर्ने मौका भाग्यले मैले पनि पाएको थिएँ । त्यसमा म चण्डेश्वरी माई र चण्डेश्वर शिवलिंगलाई...

आज भन्दा करीव ४६ वर्ष अघि (सासं १९७८ मा) यो पंक्तिकार संयुक्त राज्य अमेरिकाको ओक्लाहोमा राज्यको राजधानी ओक्लाहोमा सिटीमा थियो । एक साँझ टिभी हेर्दै गर्दा तत्कालीन राष्ट्रपति जिम्मी कार्टरको ’मिट दि पिपुल’ नामक एउटा कार्यक्रम प्रशारण भइरहेको थियो ।...

हालै घोषित काठमाडौं जिल्लाको तारकेश्वर नगरपालिका अन्तरगत पर्ने मनमयजु क्षेत्र यस अघि पूर्वतर्फ साविक ग्वंगबुँ गाविस र पश्चिम धर्मस्थली गाविस बीचको एउटा गाविस थियो । मनमयजु अजिमा दर्शनका लागि त्यस क्षेत्रमा जीवनमै पहिलो पटक जाँदा भेटिएका स्थानीय...

काठमाडौं महानगर वडा नं. १६ नयाँबजारबाट बालाजु जाँदा बाटोमा पर्ने विष्णुमती नदी पुल वारी दायाँ अर्थात उत्तर तर्फ म्हयपि नामको बस्ती छ । सो बस्तीको एक ठाउँमा रूख र झारपातले झपक्क छोपेको लगभग सय फुट अग्लो एउटा सानो डाँडो माथि श्री म्हयपि अजिमाको...

हुन त नेपाली परिकार होइन, तैपनि कुनै पनि महोत्सव, पर्व या भनौं कुनै खुशीयाली मनाउन केक अनिवार्य जस्तै भइसकेको छ । जनमानसमा केकले आफ्नो छुट्टै छाप बनाइसकेको छ । बालबालिकादेखि बृद्धसम्मको जन्मदिनमा केक काट्दै खाइरहेको तस्बिर सामाजिक संजालमा...

१४ फेबु्अरी “भ्यालेन्टाइन्स डे” अर्थात प्रणय दिवस । नेपालसहित विश्वभरका प्रेमिप्रेमिकाहरु एक आपसमा माया साटासाट गर्दै भ्यालेन्टाइन डे अर्थात् प्रणय दिवस मनाइन्छ । आजको दिन माया गर्नेहरु विशेष पर्वकै रुपमा मनाइन्छ । विशेषगरी युवायुवतीहरुले...

विवाह एउटा यस्तो चलन हो, जुन खर्चिलो पनि छ, र अपरिहार्य पनि । विवाह एउटा सम्पन्न गर्न परिवारले आफ्नो जिन्दगी भरको कमाई लगाएको हुन्छ । कतिले त आफ्नो छोराछोरीको बिहे गर्नकै लागि ऋण लिएर अथवा घर खेत बेचेरै भएपनि व्यवस्था गरेको हामीले यहि समाजमा देखेको...

आज पृथ्वी जयन्ती तथा राष्ट्रिय एकता दिवस । राष्ट्रनिर्माताको रुपमा देशभर पृथ्वीनारायण शाहको ३०२औं जन्मजयन्ती मनाइरहेको छ । तर यता आजको दिन कीर्तिपुरवासीहरु भने कालो दिनको रुपमा लिने गरिन्छ । कीर्तिपुरवासीहरुका अनुसार पृथ्वीनारायण शाहले युद्ध गरेर...

मिठाईदेवी राजभण्डारी मेरी ठुली आमा हुनुहुन्थ्यो । १०५ वर्षमा उनको गएको पौष ९ गते सोमबारका दिन निधन भयो । आज उहाँलाई सम्झिँदै उहाँको बारे केही शब्द कोर्ने कोशिश गरेको छु । उहाँलाई नचिन्ने मान्छेको लागि उहाँ अरु जस्तै एक साधारण महिला नै हुनसक्छ तर,...

यःमरी पुन्हीको भोलिपल्ट नेवारहरु “मतिना पारु” चाड मनाउँछन् ।  मतिना पारु भन्नाले प्रणय (प्रेम) दिवस भन्ने बुझिन्छ । जब प्रणय दिवसको कुरा उठ्छ झट्ट हामी भ्यालेन्टाइन डे सम्झी हाल्छौ ।  हामीमा बिदेशी प्रभाव यति भैसक्यो कि उस्तै परम्पराको हाम्रो...

बेला बेलामा विभिन्न कारणहरुबबाट विवादमा आइरहने गायक प्रकाश सपुत फेरी एक पटक विवादित बनेका छन् । उनको एउटा म्यूजिक भिडियोको छायाङ्कनको दृश्य अहिले सार्वजनिक भएपछि सपुत फेरी विवादमा तानिएका हुन् । हाल सामाजिक संजालमा भाइरल बनिरहेको उक्त दृश्यमा गायक...

उपत्यका लगायत देशभरका नेवार समुदायहरुले म्हपूजा (आफूले आफैलाई गर्ने पूजा) मनाउँदैछन् । म्हपूजा स्वन्ति नखः र नयाँ वर्षको सुरुवात कछलाथ्व पारु (कार्तिक शुक्लपक्ष प्रतिपदा) तिथिका दिन नेवार समुदायले मनाउने पर्व हो । यस पर्वमा हिन्दु तथा बौद्ध दुवै...

योजनाबद्ध रुपमा पर्वहरु मनाएर सिनाज्या सम्पन्न हाम्रो पुर्खाहरुले सोंचि सम्झि धान रोपाई ( सिनाज्या ) को काम समयमा सम्पन्न गर्न पर्वहरु योजनाबद्ध रुपमा मनाउने ब्यबस्था गरिदिनु भएको छ । त्यस्को लागि म्ह्यामचा नख: र कायमचा नख: को नाम दिएर हाम्रो आफ्नै...

धान रोपाई( सिनाज्या) मा नेवाः दर्शन को एक संघर्षबादी सिद्धान्त अपनाएको पाईन्छ । किसानहरु को लागि सिनाज्या एक मुख्य र महत्वपूर्ण काम हो । १. किसानहरु को लागि धान बाली एक मुख्य बाली हो । १.२. धान खेती गर्न धेरै मेहनत र परिश्रमयुक्त खेती भनेर मानीआएको...

असार १५, हरेक नेपालीको लागि दहि चिउरा खाने दिन, रोपाईं पर्व, राष्ट्रिय धान दिवस । असार १५ लाई नेपालीहरु यसरी नै विभिन्न नामहरुले हरेक वर्ष मनाउँदै आएका छन् । नाम जुनै भएपनि दिन वा दिवसको मूल सार, कृषि । किसानहरुको लागि दशैंकै रुपमा लिने यो पर्व “...