बिचार
-
२०७९ फाल्गुण ९, मंगलबार
उत्सव मात्र होइन, आन्दोलन हो मातृभाषा पत्रकारिता शतवार्षिकी
संसारमा बंगलादेश मात्र त्यस्तो राज्य हो, जुन भाषाका कारण टुक्रिएर अस्तित्त्वमा आयो । राजनैतीक कारणबाट धेरै देश टुक्रा भए होलान्, तर भाषाको कारण लिएर पाकिस्तानबाट टुक्रा भइ बंगलादेश अस्तित्वमा आयो । मातृभाषा बोल्ने अधिकार माग गर्दै भएको आन्दोलनको...
-
२०७९ पौष २७, बुधबार
कर्मचारीतन्त्रको मारमा संस्कृतिः जात्रापर्वमा सरकारी संयन्त्रको भूमिकामाथि प्रश्न
----- १) ----- गत शुक्रबार चाँगुनारायणको कलशयात्राको प्रसङ्गबाट सुरु गरौँ — परम्परागत रूपमै यसपटक पनि राष्ट्र प्रमुखका रूपमा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले चाँगुनारायण, लक्ष्मी र सरस्वतीको कलशको दर्शन गरी फूल तथा टीकाप्रसाद ग्रहण गरिन् ।...
-
२०७९ कार्तिक ८, मंगलबार
तिथिमा देखिएको अलमल र अनुत्तरित प्रश्न
तत्कालीन नेपालमण्डलका राजा राघवदेवको पालामा सुरू गरिएको नेपाल संवतले प्रकारान्तरमा नेपालको राष्ट्रिय संवत्को रुपमा मान्यता पाएको छ । शंखधर साख्वाःले देशकै नाउँमा स्थापित गराएको नेपाल संवत् मौलिक संवत् हुनुले सुखद संयोग जुराएको छ । मल्लकालमा तत्कालीन...
-
२०७९ आश्विन १०, सोमबार
नेवारहरुको चाड ‘मोहनि’ हो, ‘दशैं’ होइन
शरद् ऋतुको समय छ । धानबाली भित्र्याइसकेको छ । यस्तो बेलामा कुनै उत्सव चाड पर्व मनाउनु कुनै आश्चर्यको कुरा होइन । एकै समयमा विभिन्न समुदायका मानिसहरु आआफ्नो तरिकाले अलग अलग चाड पर्व मनाउँछन्, खुशी बाँड्छन् । सबैलाई आफ्नो चाड अरुले पनि मनाएको जस्तो...
-
२०७९ श्रावण ३०, सोमबार
प्राचीन सभ्यताको नगरी काठमाडौंमा र्यापरको नाममा पार्क ?
इतिहासमा पहिले कहिल्यै नभएको जस्तो गैरआदिबासीलाई यसपालिको स्थानीय निकायको चुनावमा काठमाडौंका जनताले मेयरको पदमा जिताएर पठाएको थियो । सबैतिर हर्षोल्लास थियो । एकातिर पुराना नेताहरुले देश बिगारेको आरोप, अर्कोतिर पार्टीहरुले चुनावमा गलत नेता उठाइदिनु...
-
२०७९ श्रावण २२, आइतबार
'पंचाभिषेक रुद्री समापनमा सबैको सहयोगको अपेक्षा छ'
राजोपाध्याय समाज नेवार समुदाय भित्र गुरु पुरोहितको रुपमा परिचित ब्राह्मणहरुको समाज हो । यो समाजको मूल उद्देश्य भनेको नेबार समाजमा सनातनी अथवा भनौं हिन्दुहरुको जन्मदेखि मृत्युसम्मको संस्कार गराउने र धर्म संस्कृतिको संरक्षण गर्ने रहेको छ । त्यहि...
-
२०७९ श्रावण १७, मंगलबार
नागपञ्चमीमा नागको सम्मान गर्ने कि अपमान ?
आज श्रावण शुक्ल पञ्चमी अर्थात नाग पञ्चमी । आजको दिन परम्पराअनुसार घरको मूलढोकामा नागको तस्बीर टाँसेर नागको पूजा अर्चना गरी मनाइँदैछ । आजको दिनमा नागको साथै नाग धारण गर्ने भगवान शिवको पूजा आराधना गर्ने गरिन्छ । साथै आज काठमाडौंको नागपोखरी र टौदह,...
-
२०७९ श्रावण १६, सोमबार
“येँ देय् म्हसीके” अनुगमन खोई ?
विद्यालयहरुमा नयाँ सत्र प्रारम्भ भएसँगै यस वर्ष पनि स्थानीय पाठ्यक्रम अन्तर्गत ‘येँ देय् म्हसीके’ पाठ्यपुस्तकको पठनपाठन सुरु भइसकेको छ । गत वर्षदेखि महानगरपालिकाले अनिवार्य रुपमा निजी तथा सरकार विद्यालयहरुमा स्थानीय पाठ्यक्रम अन्तर्गत नेपालभाषा...
-
२०७९ आषाढ १५, बुधबार
असार १५ धान दिवस
“मानो रोपेर मुरी” फलाउने महिनाको रुपमा लिइन्छ असार महिनालाई । र यहि महिनामा हरेक वर्षको १५ गतेको दिनमा रोपाई पर्व मनाउने गरिन्छ । अचेल यो दिनलाई रोपाईँ दिवस नै भन्न थालिएको छ । अझ नेपालले २०६२ सालदेखि त असार १५ लाई “राष्ट्रिय धान दिवस”कै रुपमा मनाउन...
-
२०७९ जेठ ७, शनिबार
दुई दिन विदाः कति उत्पादक वा कत्तिको औचित्यहीन
अहिले नेपाल सरकारले जेठ १ गतेदेखि शनिबार र आतइतबार दुई दिन सार्वजनिक विदा दिन थालेको छ । सरकारको यो निर्णय कति सान्दर्भिक र कति व्यववहारिक छ त ? यो प्रश्नले विशेष गरेर शिक्षा क्षेत्रमा सार्वजनिक बहस नै थालेको छ । सरकारी खर्चमा मितव्ययिता ल्याउने...
-
२०७८ फाल्गुण २४, मंगलबार
महिला दिवस र नारी अधिकार
आज मार्च ८ अर्थात अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवस । विश्वभर विभिन्न कार्यक्रम गरी ११२ औं अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवस मनाईंदैछ । नेपालमा पनि महिला अधिकार क्षेत्रमा कार्यरत संघ संगठनहरुले विभिन्न कार्यक्रम गरी यो दिवस मनाइरहेको छ । महिला जागरण र महिला हक...
-
२०७८ फाल्गुण १५, आइतबार
‘आरोपित’ पल शाह र पीडक मिडिया
नेपाली अभिनेता पल शाहमाथि ‘नाबालिग’माथि जबर्जस्ती करणी गरेको आरोपसहित गएको बुधबार प्रहरी कार्यालय तनहुँमा जाहेरी दर्ता भएको छ । यससँगै आमसञ्चार माध्यम र अझ सामाजिक सञ्जालमा यस घटनाबारे विभिन्न टीका–टिप्पणी आउँदै गरेका छन् । विशेषतः पल शाहलाई ‘फसाउन...
-
२०७८ फाल्गुण ९, सोमबार
राज्यको दृष्टिमा मातृभाषा र नेपालमा अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवसको औचित्य
धेरैले बिर्सिसके होला — ६९ वर्ष भयो, ढाकामा केही युवाहरुले आफ्नो मातृभाषाको सम्मान बिधान सभाबाट लिन खोजेको । अठार वर्ष भयो, हामीले अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस मनाउन सिकेको, मनाइरहेको पनि । यो त्यही दिन थियो जुन दिन आफ्नो मातृभाषालाई राज्यमा...
-
२०७८ फाल्गुण २, सोमबार
चाँपको वन (चाँगु) र माधवनारायण
विश्व सम्पदा सूचीमा सूचीकृत चाँगुनारायण वैष्णव सम्प्रदायको महत्त्वपूर्ण तीर्थ (धाम) हो । यहाँको हनुमान मूर्तिको फेदमा उत्कीर्ण अभिलेखअनुसार यस हनुमान र काठमाडौँको हनुमानढोकाको दूरी करिब ३३ कोष (झण्डै १७ किलोमिटर) रहेको छ । भक्तपुरबाट चाँगु करिब ६...
-
२०७८ पौष २७, मंगलबार
लुकाइएको नेपाली इतिहास
प्रा.डा. एच.जी.बेहर (जर्मनी) द्वारा लिखित पुस्तकबाट साभार गरिएको विचारोत्तेजक सन्दर्भहरु हरेक नेवारले पढ्नै पर्छ,। कृपया एक पल्ट पढ्नुहोला । राजा महेन्द्रले उनको पुर्खाको गुणगान गरि लेख्न लगाइएको इतिहास हाम्राे पाठ्यक्रममा छ, तर वास्तविक इतिहास...
-
२०७८ जेठ २२, शनिबार
हात्ती छिर्यो पुच्छर अड्क्यो नहोस्, साल्ट ट्रेडिङको सेवा
म काठमाडौं महानगरपालिका वडा नम्बर १३ मा बस्छु । शुक्रबार काम विशेषले वडा कार्यालय पुगेको थिएँ । अहिले महामारीको अवस्थामा अत्यावश्यक सेवा मात्र दिइरहेको वडा कार्यालयमा भीड त खासै थिएन । तर एक एक गर्दै सेवा लिन आउने सेवाग्राही खाली पनि थिएन । त्यहाँ...